Fons Vandergraesen is germanist, lector Nederlands aan KH Brussel en docent Zakelijke Communicatie.
Recensie gepubliceerd in: De Uil van Minerva – Tijdschrift voor geschiedenis en wijsbegeerte van de cultuur – december 2014.

De nieuwe mozaïekmens

René De Ryck, Droommachines en Denkbeesten. Brugge, Arthos Uitgeverij, 2013, 384 pp., ISBN 978 94 91 25801 5

Droommachines en Denkbeesten. Een ietwat bevreemdende titel die het imaginaire koppelt aan techniek en het rationele aan het animale. Of anders: in de veertig essays lees je de dualiteit tussen droom en denken, tussen verbeelding en ratio, tussen aanvoelen en overwegen, tussen sympathie en afstand, tussen meeleven en kritisch analyseren, tussen objectief wetenschappelijk en subjectief belevend. Een geslingerd worden tussen twee polen met als uiteindelijk doel een levensnoodzakelijke synthese. Een synthese die knap gevisualiseerd wordt in het statisch geschilderde kaftontwerp.
Bij René De Ryck, de man met twee paspoorten, ontdek je dezelfde dualiteit tussen alfa- en bètamens, tussen rationeel zakelijk en creatief, tussen stad en platteland, tussen wiskunde en literatuur, tussen humane wetenschap en strikt positieve wetenschap.

‘Ik heb twee paspoorten, eentje van het platteland en eentje voor de stad. (…) Ik heb evengoed de Middeleeuwen in mijn bloed als de Moderniteit, (…) (p. 247)

Behalve in het prachtig geschreven en doorleefde hoofdstuk Twee Paspoorten (p. 247) sprokkel je als lezer mondjesmaat het persoonlijke referentiekader van de auteur samen. Boeiend, uitdagend en discreet. De persoon achter de essays onthult langzaam en verdoken suggestief, in fijne mozaïekjes, zijn familiale en professionele achtergrond. Met de nodige zin voor zelfrelativering maar soms ook met uitgesproken meningen en standpunten.

In de veertig essays verbaast René De Ryck zich over het teloorgaan van 500 jaar westerse overheersing, over de rationalisering en aantrekkelijkheid van wreedheid, over de dualiteit tussen stad en platteland. Hij ergert zich aan het kromme taalgebruik en de communicatieruis, aan de zelfingenomen en ijdele dikke-ikjes, aan het onbehagen van de depressieve Belgen, aan het gebrek aan mededogen en empathie.
‘Een samenleving zonder mededogen, zonder empathie. Het enige waar we nog warm voor lopen is “zelf”-realisatie, “zelf”-ontplooiing, empowerment.’ (p. 164)

Klik hier voor de volledige tekst (pdf)

André Oyen schrijft over literatuur en cinema voor diverse tijdschriften, plus uiteraard voor Ansiel (Andere Sinema, Literatuur, dvd). Hier zijn recensie:

"Talen, kleur en andere verhalen aan tafel, andere gerechten op tafel. Zo gaat dat. Ik ben er fan van, meer nog, ik ben er fier op. Koffie-met-melk kindjes, zwarte, witte of gele ze hebben allemaal rood bloed. Onze wereld is er een van verschillen en kleuren. Geniet er van".

Boeken bespreken heeft ook wel zijn voordelen want soms krijg je boeken aangeboden waarvan alleen al de cover en de prachtige vormgeving je een Wowgevoel geven. Ietwat angstig, omdat de vlag de lading niet zou kunnen dekken, begin je te lezen en dan komt ofwel de ontnuchtering of wel gaat de roes verder. “Droommachines en Denkbeesten” met veertig essays, die een gevarieerde mix van thema’s aan bod laten komen, is duidelijk zo een boek. Maar gelukkig gaat de roes verder.

De auteur René De Ryck zag in Asse-Mollem, in 1952 het levenslicht en is zoals blijkt uit zijn cv een bezig bijtje die evengoed praat en schrijft over sport en film dan over taal, ecologie, filosofie enz. Hij mag dan met twee voeten in de realiteit staan toch houdt hij ook van het werk van Elif Shafak en bekijkt hij met interesse en soms een vleugje poëzie alles wat leeft en beweegt in deze wondere wereld.
Non-fictie doet het steeds beter op de boekenmarkt, omdat mensen meer willen weten over zaken waarover de media en zelfs Google té weinig of te geordende informatie geeft. En dit boek schittert door overzichtelijkheid en duidelijkheid. Wat ook en vooral opvalt aan dit werk is het prettig en correct taalgebruik. De auteur geeft ook na elk essay gouden tips mee in verband met film of literatuur.
Dit boek heeft me dusdanig geboeid dat ik verschillende essays diverse keren heb gelezen. Vooral de kijk van de auteur op trends en zaken die meer het toekomstbeeld gaan bepalen, zoals de maakbare mens bijvoorbeeld vind ik subliem.

Het is kortom een heerlijk boek, waarin ernst en humor heel intelligent in mekaar verweven zijn en dat levert tenslotte een uniek werkstuk op. Het knappe tekenwerk van Renaud Audenaerde zorgt voor een frisse look en gaat bijgevolg zeer goed samen met de spirit van "Droommachines en Denkbeesten".

(http://ansiel.cinebelblogs.be)

Unieke kijk op actuele thema's
De schrijver van dit boek geeft je een unieke, persoonlijke kijk op de wereld van vandaag. Met verwondering, een knipoog of een ongegeneerde kritische blik neemt hij je op een begrijpbare manier mee doorheen actuele thema's. Met quotes die de aandacht trekken en prachtige illustraties die de essays perfect ondersteunen. Een ideaal boek voor op het nachtkastje. Lees elke avond (of elke week) één essay en je bent op slag zoveel kennis én invalshoeken rijker.
Pluspunten: Overzichtelijk – Heldere boodschap – Rijk geïllustreerd.

René De Ryck heeft eind 2013 een boek uitgebracht dat niet de oplage gaat evenaren van onze populaire meesterkoks, die de boekenlijstjes nu aanvoeren. Om dat te begrijpen moet u eigenlijk zijn “Droommachines En Denkbeesten” lezen. Want in dit boek bundelt Réne De Ryck op onderhoudende wijze zijn inzichten op het mensdom in veertig goed gedocumenteerde verhandelingen (essays). Zowel alle disciplines van het menselijk bestaan passeren de revue in dit fraai vormgegeven boek van bijna 400 bladzijden. Een lukrake greep uit het ruime assortiment: opvoeding en gekke ouders, taal, statusangst, stress en vele andere hedendaagse heilige koeien. En dat zonder te vervelen. Waarom? Omdat de auteur een aantrekkelijk taalgebruik koppelt aan eruditie. Omdat de auteur ons enthousiast meeneemt naar een wetenschappelijk-cultureel universum met de beslagenheid van een rasverteller. Onweerstaanbaar leerrijk bespiegelt De Ryck de menselijke krabbenmand zonder het opgeheven vingertje van de expert of moralist. Soms ontstaat de indruk dat René De Ryck eerder beschrijft dan verklaart met tal van boekentips en culturele Top-3’s. Maar gaandeweg ontwaart de lezer doorheen de essays een plezierige en kleurrijke caleidoscoop op het menselijk fenomeen, een intelligent geestesoog op het solide statief van belezen kennis, aanstekelijke nieuwsgierigheid en zwierige taal. Het boek mag geenszins op uw salontafel of boekentafel, of naast uw kookboek godbetert, ontbreken ….

Eénmaal je aan dit boek begint wordt het wel erg moeilijk het aan de kant te leggen. Over de meest uiteenlopende thema's wordt op een heldere, eerlijke en persoonlijke manier een visie en mening aangereikt. Stof tot discussie, soms confronterend, een uitnodiging tot stilstaan bij dingen waar je wel je eigen idee over hebt, maar die je nooit zo raak geformuleerd krijgt. Een boek om met mondjesmaat te consumeren, en steeds naar terug te grijpen. Om zeker in huis te halen.

Dit werk is een mozaïek van allerlei onderwerpen, met zowel lichtvoetige als eerder filosofisch getinte thema’s. Een geslaagde combinatie. Geschreven in een vlotte stijl, soms humoristisch, alleszins belezen. Een meerwaarde vormen ook de prachtige tekeningen die de 40 hoofdstukken inleiden. Aanbevolen boek voor een groot lezerspubliek.